Εισαγωγή, Μάϊος 2021
Καθώς ετοιμάζουμε αυτό το άρθρο, πάνω από επτακόσια άτομα έχουν δολοφονηθεί από την στρατιωτική χούντα (Ταντμαντάου) στη Μιανμάρ. Το πρωί της 1ης Φεβρουαρίου 2021 πραγματοποιήθηκε πραξικόπημα από τη χούντα, με την κατασκευασμένη αιτιολογία περί απάτης και παρατυπιών επί των εκλογικών διαδικασιών του Νοεμβρίου 2020. Με την κατάληψη της εξουσίας, ο στρατός κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για ένα χρόνο, μεταφέροντας την εξουσία τόσο της Προέδρου όσο και της Κρατικής Συμβούλου, στον διοικητή και αρχηγό των ενόπλων δυνάμεων, Min Aung Hliang.
Η εν λόγω αρπαγή της εξουσίας δεν ήταν απαραίτητα κάτι νέο στη Μιανμάρ. Η Μιανμάρ κήρυξε ανεξαρτησία από τη βρετανική αποικιακή κυριαρχία το 1948 και ο στρατός κατέλαβε την εξουσία το 1962. Πριν διαλυθεί “επισήμως” η στρατιωτική δικτατορία το 2011, υπήρξαν διάφορες προσπάθειες για τη δημιουργία προσωπείου ενός δημοκρατικού κράτους, αλλά η χώρα γενικά βρίσκεται στο έλεος της κυριαρχίας του στρατού σε όλη τη σύγχρονη ιστορία της. Ενώ η χούντα ισχυρίστηκε ότι διαλύθηκε το 2011, διατήρησε το ένα τέταρτο του κοινοβουλίου ανεξάρτητα από τα εκλογικά αποτελέσματα. Σε κάθε περίπτωση, πέρα από τις τυχόν εικασίες σχετικά με τα αίτιά του, το πρόσφατο πραξικόπημα δεν αποτελεί έκπληξη για όσους γνωρίζουν την σύγχρονη ιστορία της Μιανμάρ.
Αυτό που είναι αξιοσημείωτο, βέβαια, είναι η αντίδραση του λαού της Μιανμάρ. Όχι μόνο για τη θέληση και το θάρρος να αντισταθεί στη χούντα, αλλά και για το πάθος για ελευθερία, που έχει ενώσει πολλές ομάδες και κοινότητες, οι οποίες είχαν διαιρεθεί για πολλά χρόνια (κατά το στρατηγικό όφελος του κράτους).
Υπάρχουν πολλά που πρέπει να μάθουμε για να κατανοήσουμε πραγματικά την κατάσταση στη Μιανμάρ – όχι μόνο όσον αφορά την ιστορία της, αλλά και για να αντιληφθούμε το μέγεθος του μακελειού και το μεγαλείο του θάρρους που απαιτείται σε ό,τι συμβαίνει τώρα. Κατάσταση που πιθανότατα μόνο εκείνοι που βρίσκονται σε εκείνα τα εδάφη θα καταλάβουν.
Είχαμε την τύχη να πάρουμε συνέντευξη από τη βιρμανική αναρχο-πανκ μπάντα “The Rebel Riot”.
Σε κάποια φάση, οπότε το συγκρότημα είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο (η κυβέρνηση απενεργοποιεί τακτικά το διαδίκτυο σε μια προσπάθεια να αποτρέψει τα βίντεο από τον τρόμο, που έχει επιβάλλει, να φτάσουν στα διεθνή πρωτοσέλιδα), μπορέσαμε να στείλουμε κάποιες ερωτήσεις που είχαμε ετοιμάσει σχετικά με την κατάσταση εκεί· ερωτήσεις ενδιαφέροντος για αναρχικές και αντιφασίστες που θέλουν να υποστηρίξουν τους εκεί αγώνες και να δείξουν αλληλεγγύη απ’το εξωτερικό. Θέλουμε με ταπεινότητα να σημειώσουμε ότι αυτές οι ερωτήσεις απαντήθηκαν από ανθρώπους σε συνθήκες πολέμου. Παρουσιάζουμε με περηφάνια τις απαντήσεις τους, οι οποίες πιστεύουμε πως καταδεικνύουν ότι οι πράξεις μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια. Παρά τις “πρωτο-κοσμικές” εμμονές της Δύσης με τη θεωρία και τον ακαδημαϊσμό, οι καλύτερες απαντήσεις είναι μερικές φορές οι απλούστερες, ειδικά όταν προέρχονται από εκείνους που δεν έχουν το προνόμιο να εξετάσουν τι είδους αγώνα πρέπει να ακολουθήσουν, αλλά μιλούν από μια θέση, όπου ο αγώνας είναι απλά απαραίτητος (τρόπος ζωής).
Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να αφιερώσουμε μερικές στιγμές ως αναρχικά, γράφοντας από τη Δύση, για να δώσουμε εξίσου έμφαση στις ουσιαστικές γέφυρες που πρέπει να οικοδομήσουμε με την Ανατολή για την επιδίωξη μιας πραγματικά αναρχικής αλληλεγγύης χωρίς σύνορα. Συμπεριλαμβάνονται και κάποιοι σύνδεσμοι, για να κατανοήσουμε καλύτερα ορισμένες πτυχές της κατάστασης στη Μιανμάρ, μετά την συνέντευξη.
Αυτή η συνέντευξη έγινε για να δώσουμε σημασία στην κατάσταση στη Μιανμάρ, να προτάξουμε την αλληλεγγύη και, επίσης, να τονίσουμε την ανάγκη οικονομικής υποστήριξης από πιο εύπορες χώρες.
Συνέντευξη
Προφανώς η κατάσταση στη Μιανμάρ έχει γίνει διεθνής είδηση, ωστόσο θα μπορούσατε να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να την περιγράψετε από τη δική σας σκοπιά;
Η τρέχουσα κατάσταση έχει εκτροχιαστεί από την 1η Φεβρουαρίου, όταν και ξεκίνησε το πραξικόπημα. Πολλοί άνθρωποι συλλαμβάνονται καθημερινά και έχουν δολοφονηθεί πάνω από 700 (από όσο είναι γνωστό). Οι άνθρωποι στη Μιανμάρ αισθάνονται μια γενική έλλειψη ασφάλειας και καθημερινό φόβο για τη ζωή τους, αναρωτιούνται συνεχώς εάν θα συλληφθούν ή ίσως σκοτωθούν. Συλλαμβάνουν άτομα στην τύχη, ανεξάρτητα από το εάν υπάρχουν αποδείξεις πως τα ίδια συμμετέχουν στην αντίσταση ή όχι.
Μπορείτε εν ολίγοις να εξηγήσετε πώς η χώρα έχει φτάσει σε αυτό το σημείο; Η δυτική αποικιοκρατία έχει παίξει μεγάλο ρόλο στην προέλευση του τρέχοντος καθεστώτος της χούντας;
Από το 2010 έως το 2020 δημιουργήθηκε, για τα μάτια του κόσμου, ένα ψευτο-προσωπείο δημοκρατίας στη Μιανμάρ, ενώ όλον αυτόν τον καιρό, μόνο ο στρατός κινούσε τα νήματα. Ο στρατός θέλει πάντα να διατηρεί τη δομή της εξουσίας, δεν ήθελαν ποτέ το εκλεγμένο κόμμα NLD (Εθνικός Σύνδεσμος για τη Δημοκρατία) να κατέχει την εξουσία. Το NLD κέρδισε τόσο το 2015 όσο και το 2020. Ωστόσο λόγω της απογοήτευσης του στρατού με τις πολιτικές του κόμματος, το κατηγόρησαν για εκλογική απάτη με σκοπό να καταλάβουν ξανά την εξουσία. Είναι όλα μια φάρσα από τη χούντα για να επισφραγίσει την ηγεμονία της. Ενώ η δυτική αποικιοκρατία επηρεάζει την ιστορία της Μιανμάρ, ο κύριος ξένος ένοχος αυτού του πραξικοπήματος είναι η Κίνα.
Μαθαίνουμε για συνεχείς μαζικές δολοφονίες από το κράτος, τόσο εναντίον διαδηλωτών στις πόλεις όσο και εναντίον ενόπλων ομάδων στην εξοχή. Μπορείτε να περιγράψετε περαιτέρω την καταστολή που συμβαίνει;
Βλέπουμε την αύξηση της καταστολής ως ένδειξη ότι το κράτος φοβάται την επαναστατική αλληλεγγύη των κινημάτων μας εναντίον τους.
Ως αναρχικοί στη Βιρμανία, πώς χτίζετε τη σχέση σας με τις διάφορες ομάδες υπέρ της δημοκρατίας και κατά του πραξικοπήματος, που ίσως δε μοιράζονται τις πολιτικές σας προοπτικές;
Σε αυτήν τη φάση, δεν ενδιαφερόμαστε να διαλέξουμε και να επιλέξουμε με ποιες ομάδες συμφωνούμε. Πολλοί, προηγουμένως, διαίρεσαν τα κινήματα, αλλά πλέον οι άνθρωποι έχουν έρθει κοντά στο όνομα μιας μάχης ενάντια σε έναν κοινό εχθρό. Υποστηρίζουμε κάθε ομάδα που πολεμά τη χούντα όσο μπορούμε. Είμαστε αναρχικοί, και μοιραζόμαστε την πολιτική θέση και τις ιδέες μας στα κοινωνικά μας μέσα, αλλά η αλληλεγγύη μας είναι με εκείνους που έχουν τον ίδιο εχθρό με εμάς, το κράτος της Μιανμάρ.
Πώς αντιλαμβάνονται τους αναρχικούς και τους αντιφασίστες άλλες ομάδες που αγωνίζονται ενάντια στη χούντα;
Δεν γνωρίζουμε την αντίληψή τους για εμάς, ως αναρχικούς, δεν είμαστε μεταξύ των ανθρώπων απλώς ως αναρχικοί, είμαστε μεταξύ όλων όσοι αγωνίζονται για τα δικαιώματά τους.
Η εξέγερση εναντίον της χούντας ενώνει ομάδες που προηγουμένως ήταν σε αντιπαράθεση; Εάν ναι, αυτή η άνευ προηγουμένου αλληλεγγύη μεταξύ τόσων πολλών αγωνιζόμενων ομάδων στη Μιανμάρ που θα οδηγήσει ενδεχομένως στο τέλος των ιστορικών διχασμών στην κοινωνία ή απλώς σημαίνει ένα πρόσκαιρο τέλος;
Βλέπουμε τη χούντα ως τον κοινό εχθρό όλων ημών, που δεν την υποστηρίζουμε. Πάρα πολλές εθνοτικές ομάδες, που έχουν υποστεί τον τρόμο της χούντας, πολεμούν η μία δίπλα στην άλλη, ενώνονται με την ευρύτερη εξέγερση του πληθυσμού. Όλα συναντιούνται κι ενώνονται ενάντια σε αυτόν τον τρόμο, καταπιεσμένες εθνοτικές ομάδες και Βαμάροι έχουν ενωθεί ενάντια στη χούντα και αυτό είναι ένα θετικό και άνευ προηγουμένου αποτέλεσμα του αγώνα ενάντια στον σημερινό στρατιωτικό καθεστώς.
Υπάρχουν συγκεκριμένες ομάδες που τείνετε να υποστηρίζετε περισσότερο σε αυτόν τον αγώνα ενάντια στη χούντα έναντι άλλων;
Υποστηρίζουμε την GSC (Επιτροπή Γενικής Απεργίας), επειδή οι συμμετέχοντες σε αυτήν την επιτροπή περιλαμβάνουν πολλούς εξ’ αριστερών, καθώς και πολλά άτομα από τα σωματεία/συνδικάτα των μαθητ(ρι)ών/φοιτητ(ρι)ών και των εργατ(ρι)ών.
Ποικίλλει η αντίσταση στη χούντα σε ολόκληρη τη χώρα; Διαφέρει η δυναμική του αγώνα ανάλογα με την πόλη ή την περιοχή; Βλέπουμε ταραχές σε ορισμένες πόλεις, καθώς και ένοπλους αγώνες στις επαρχίες, ενώ με τις αδυσώπητες στρατιωτικές επιθέσεις της χούντας εναντίον των πολιτών, μερικοί ανησυχούν ότι τα πράγματα μπορεί να αρχίσουν να μοιάζουν με τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία. Πιστεύετε πως αυτός ο τύπος εμφυλίου πολέμου είναι κάτι το αναπόφευκτο, εάν ο στρατός δεν παραδοθεί στο λαό;
Η αντίσταση ποικίλλει σε όλη τη χώρα. Εξαρτάται από την ομάδα, το έδαφος και τη θέληση αυτών που δεσμεύονται στον αγώνα. Οι συνθήκες ποικίλλουν, επίσης, ανά περιοχή και η αντίσταση πρέπει να προσαρμόζεται τόσο στα αστικά όσο και στα αγροτικά εδάφη. Η υποστήριξη για την επανάσταση ποικίλλει, επίσης, ανά περιοχή ανάλογα με τα δημογραφικά στοιχεία του πληθυσμού. Υπάρχουν κάποιες πόλεις που συμμετέχουν πλήρως στη γενική απεργία, ενώ ορισμένες πόλεις συμμετέχουν μόνο εν μέρει. Δεν είναι απλό να δοθεί απάντηση σε αυτό, και με δεδομένα πως πρόκειται για μια συνεχώς μεταβαλλόμενη κατάσταση, καθώς και το ότι δεν είμαι πολιτικός εμπειρογνώμονας, δεν μπορώ να προβλέψω εάν θα γίνουμε Συρία.
Συμβαίνει κάποια γενική απεργία στη χώρα; Αν ναι, έχει κάποιο αντίκτυπο;
Γενική απεργία συμβαίνει σε όλη τη χώρα. Η απεργία έχει σίγουρα αντίκτυπο και απειλεί τα θεμέλια της κυριαρχίας της χούντας.
Έχουμε διαβάσει ότι υπό την συνθήκη της γενικής απεργίας, η οποία επηρεάζει την προμήθεια τροφίμων και πόρων, καθώς και την εργασιακή κατάσταση, δημιουργούνται αυθόρμητα δίκτυα αλληλοβοήθειας από τους ανθρώπους, για να διατηρήσουν ισχυρούς τους αγώνες και σταθερές τις κοινότητες. Αυτό είναι μια πραγματικότητα, μια φαντασίωση ή κάτι πιο περίπλοκο;
Η αλληλεγγύη μεταξύ πολιτών υπήρξε το πιο ζωτικό στοιχείο αυτού του κοινωνικού κινήματος κατά της χούντας. Παρά τις δύσκολες συνθήκες, η βούληση των ανθρώπων να αλληλοϋποστηρίζονται ενάντια σε αυτόν τον κοινό εχθρό υπήρξε το θεμέλιο για τη διαθεσιμότητα τροφίμων και προμηθειών. Ακόμα και στην εποχή του Covid, η αλληλεγγύη μας συνεχίζει και μας βοηθά να συνεχίζουμε. Δεν είναι μια φαντασίωση, η αλληλεγγύη μας είναι η δύναμη που κρατάει την ανθρωπιά μας ζωντανή εδώ γύρω.
Η Δύση υποστήριξε τυφλά την Aung San Suu Kyi, απονέμοντάς της το Νόμπελ Ειρήνης, ενώ η ίδια αγνόησε σκόπιμα τη γενοκτονία των Ροχίνγκια, καθώς και διάφορες άλλες φρικαλεότητες που διαπράχθηκαν από τον στρατό. Με τόσους πολλούς στους δρόμους να την υποστηρίζουν και τη Δύση να προσπαθεί να την ορίσει ως ηγέτη των πάντων, πώς νιώθετε για αυτήν ως αναρχικοί;
Προσωπικά (μέλος της μπάντας που απάντησε εδώ), από τη μια, έχω θαυμασμό και σεβασμό προς την Aung San Suu Kyi. Οι άνθρωποι αγωνίζονται για την ελευθερία, όχι μόνο γι’ αυτήν. Αλλά κι αυτήν αγωνίζεται για τη δημοκρατία και για το λαό της για πολλά χρόνια. Ωστόσο, από την άλλη, έχω ανάμικτα συναισθήματα. Ενώ κάπου θαυμάζω τις θυσίες που έκανε για τη δημοκρατία και τον λαό της Μιανμάρ, δεν θα συμφωνούσα ότι είναι η πολιτική εικόνα ή ηρωίδα της χώρας ή του κινήματός μας. Επίσης, έχω σοβαρό ζήτημα όσον αφορά την σιωπή της για τις καταπιεσμένες εθνοτικές ομάδες, ιδίως των Ροχίνγκια που υπέστησαν γενοκτονία.
Σε προηγούμενες διαδηλώσεις κατά της χούντας, είχατε τη Δύση να γιορτάζει για τους βουδιστές μοναχούς που “ειρηνικά” αντιστέκονταν στον στρατό με την επιδίωξη της “δημοκρατίας”. Φυσικά, όταν ο στρατός ελέγχει άνευ όρων το ένα τέταρτο του κοινοβουλίου, μια τέτοια “δημοκρατία” δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια φάρσα. Ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους “αντι-χουντικούς” Βουδιστές μοναχούς έχουν εθνικιστικές και ρατσιστικές αντιλήψεις εναντίον περιθωριοποιημένων ανθρώπων, όπως οι Ροχίνγκια: έχουν οργανώσει επιθέσεις, καύσεις ολόκληρων χωριών κι έχουν δημιουργήσει τη βάση για μια από τις μεγαλύτερες προσφυγικές κρίσεις στον κόσμο. Αυτοί οι τύποι μοναχών συνεχίζουν να παίζουν ρόλο στη συνεχιζόμενη εξέγερση, και αν ναι, πώς αντιμετωπίζετε αυτούς τους ανθρώπους;
Έχουμε τρεις τύπους μοναχών εδώ. Οι πρώτοι είναι αυτοί που συμμετείχαν στην Επανάσταση του Σαφράν. Οι περισσότεροι από τους μοναχούς που συμμετείχαν στην επανάσταση του Σαφράν είναι υπέρ της δημοκρατίας και ενδιαφέρονται για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και το ανοιχτό μυαλό. Ο δεύτερος τύπος μοναχών είναι του κινήματος “969” και οι MABATA. Είναι υπέρ του στρατιωτικού καθεστώτος, ρατσιστές, σεξιστές και ομοφοβικοί. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι κατά των Ροχίνγκια και των μουσουλμάνων. Ο τρίτος τύπος μοναχών δεν ενδιαφέρεται για την πολιτική. Επικεντρώνονται κυρίως στη θρησκεία και τη φιλανθρωπία, αλλά πολλοί είναι επίσης μαριονέτες της χούντας.
Ποια είναι η βάση υποστήριξης του στρατού; Ποιος, αλήθεια, υποστηρίζει αυτούς τους μπάσταρδους; Περιλαμβάνει αυτή η βάση τα πρώην μέλη του ακροδεξιού βουδιστικού εθνικιστικού κινήματος 969;
Οι περισσότεροι από αυτούς που υποστηρίζουν το στρατό είναι φιλαράκια τους, οι βουδιστές μοναχοί του κινήματος 969, στρατιωτικοί μεγιστάνες και η οικονομική ελίτ, και διασημότητες, των οποίων η φήμη βασίζεται σε και συντηρείται από τις πελατειακές τους σχέσεις εντός του στρατού.
Στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας είχατε περιοχές που αντιμετώπιζαν λιμό και χημικό πόλεμο, ενώ η ελεγχόμενη από το στρατό πόλη της Δαμασκού φαινόταν να έχει την ίδια στιγμή έναν ορισμένο βαθμό κανονικότητας, όσον αφορά την καθημερινή ζωή. Κατακλύζεται ολόκληρη η χώρα από διαμαρτυρίες και αντιστάσεις εναντίον της χούντας ή διαφέρει από περιοχή σε περιοχή ανάλογα με την πίστη στο στρατιωτικό καθεστώς;
Κάθε περιοχή είναι διαφορετική. Ορισμένες περιοχές έχουν περισσότερους αποκλεισμούς διαδικτύου και μέσων από άλλες. Περισσότερες διακοπές ρεύματος τείνουν να έχουν περιοχές με την μεγαλύτερη αντίσταση. Αυτές οι περιοχές αντιμετωπίζουν, επίσης, συνήθως περισσότερη καταστολή και συλλήψεις. Ορισμένες περιοχές βρίσκονται ήδη σε αυτό που πολλοί ισχυρίζονται ότι μοιάζει με εμφύλιο πόλεμο. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε το μέλλον, αλλά θα έλεγα ότι μια ομαλότητα εδώ είναι όλο και πιο πιθανή, εάν η χούντα συνεχίσει να αρνείται να παραιτηθεί, καθώς λίγοι άνθρωποι τους υποστηρίζουν.
Ποια είναι η άποψή σας για την περίπτωση μιας δυτικής παρέμβασης; Μπορούν οι κυρώσεις να κάνουν τίποτα στη χούντα ή μπορούν να παραλύουν μόνο τους φτωχότερους ανθρώπους στη Μιανμάρ;
Οι κυρώσεις καταστρέφουν την οικονομία σίγουρα, επηρεάζοντας και τις δύο πλευρές. Η απώλεια της εργασιακής απασχόλησης και η αύξηση της επισφάλειας συμβαίνουν σίγουρα στους φτωχούς ως αποτέλεσμα των διεθνών κυρώσεων. Ωστόσο, παραλύει επίσης την οικονομία με τρόπο που αποσταθεροποιεί και τη χούντα. Δυστυχώς, όμως, όσο περισσότερο η οικονομία συρρικνώνεται, τόσο περισσότερη καταστολή επιβάλλεται από τη χούντα στην εργατική τάξη.
Υπάρχει ανάγκη για οικονομική ή άλλη υλικοτεχνική υποστήριξη; Εάν ναι, υπάρχουν ασφαλείς και αξιόπιστοι τρόποι για να ενισχύσουν οι άνθρωποι από το εξωτερικό, ή υπάρχουν συγκεκριμένα ταμεία κι οργανισμοί στους οποίους προτείνετε να συνεισφέρουν;
Χρειαζόμαστε και οικονομική υποστήριξη και υλικοτεχνική υποστήριξη. Μπορείτε να οργανώσετε μια διαμαρτυρία στη χώρα σας στην Πρεσβεία της Μιανμάρ. Αν κάποιος θα ήθελε να υποστηρίξει οικονομικά τις προσπάθειές μας, μπορείτε να κάνετε δωρεά μέσω του Messenger μας στη σελίδα μας: Food Not Bombs Myanmar.
Εκτός από την οικονομική και/ή υλικοτεχνική υποστήριξη που χρειάζονται, ποιο είναι το μήνυμά σας προς όσους βρίσκονται στο εξωτερικό; Με ποιους τρόπους μπορούν οι άνθρωποι να δείξουν αλληλεγγύη στον αγώνα σας;
Ο φασισμός και ο αυταρχισμός δεν είναι μόνο πρόβλημα της Μιανμάρ, αλλά είναι πρόβλημα σε όλο τον κόσμο. Προκειμένου να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο, πρέπει να εκπληρώσουμε τα καθήκοντά μας ως άνθρωποι και να αντισταθούμε παντού στον φασισμό και στον αυταρχισμό. Εάν αγνοήσουμε αυτό το μοχθηρό σύστημα, θα επιτρέψουμε ο κόσμος να ελέγχεται από το κακό. Χρειαζόμαστε ένα κίνημα παγκόσμιας αλληλεγγύης για να πολεμήσουμε το φασιστικό σύστημα.
Μερικοί/α σύνδεσμοι και άρθρα, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα την πολιτική κατάσταση στη Μιανμάρ:
Anti-Fascist Solidarity With The Revolution In Myanmar
Keep the Streets: Coup, Crisis, and Capital in Myanmar
Rebel Riot: The punk soundtrack to Myanmar’s anti-coup protests